Hiri-plangintza berria
Hiriek bilakaera nabarmena izan dute urteen poderioz. Zerikusi gutxi dute iraganeko hirigune desantolatuek modernoen ordenarekin. Baina, zergatik da hain beharrezkoa hiri-plangintza?
Zergatik egin zen beharrezkoa hiri-plangintza
Hiri-plangintza beti egon da lotuta biztanleriaren dentsitateari eta hiri bakoitzeko aldaketa soziokulturalei. Antzina beharrak oso ezberdinak ziren oraingoekin alderatuta, horregatik hiri moderno askotako nukleo zaharrek ez dute ordenarik eta kaotikoak, labirintikoak eta iraganezinak dira.
Europan, antzinako hiriek babes-perimetro bat ezarri behar zuten haien inguruan. Horregatik, orografiaz baliatuz (ibaien igarotzea eta lurraren beste ezaugarri batzuk), etxeak eta beste eraikin batzuk harresien barruan biltzen zituzten. Kaleen eta etorbideen ordena ez zen harresien barruan egotea eta hauen barruan ahalik eta etxebizitza gehien biltzea bezain garrantzitsua.
Denborarekin beharrizan hori aldatu egin zen, baina antzinakoaren gainean eraikitzen jarraitu zen. Beraz, hiriak hiri-plangintza egokirik gabe hazten ziren. Duela mende batzuk hasi ziren modu egokian eraikitzen. Adibidez, XIX. mendearen bigarren erdian, George-Eugène Haussmann-ek zenbait auzo sortu zituen etorbide handiekin, kale paraleloekin eta kale perpendikularrekin.
Aurrerago, garraiobide berriak agertu ziren, automobila edo tranbia kasu, eta, horren ondorioz, hiriaren zati berriak etorbideekin eraiki ziren, ibilgailuak galtzadatik eta oinezkoak espaloietatik igaro ahal izateko.
Hiri-plangintzaren Espainiako adibideak
Bartzelonan primeran egituratutako hiri bat ikus daiteke, etorbide Diagonal batek zeharkatuta. Arretaz egindako mugikortasun eta trafiko azterketen adibide ona. Madrilen diseinu linealeko adibiderik zaharrena dago; izan ere, Hiri Linealaren izena mantentzen du gaur egun. Hiri eremuen irisgarritasun-plan on bat egin ondoren, etorbide nagusi zabal bat sortu zen, bizitegi-gunearekiko paraleloak eta perpendikularrak ziren kaleekin.
Orain mugikortasunarekin eta trafikoarekin lotutako erronka berriak aurkeztu dira. Hiri ertain eta handien hazkundeak gora egiten jarraituko duela uste da. Arazoen artean daude hiri mugikortasun jasangarria, herritarren garraiorako igarobideak hobetzea eta hirietan bizitzea aukeratzen duten gero eta pertsona gehiagori bizitzeko lekua ematea.
Ingartek bezalako hiri mugikortasuneko aholkularitza batek gaiari heldu ahal dio eta hainbat irtenbide eman, hala nola eraikuntza bertikala, erdiguneko ibilgailuen murrizketa, eta energia garbi eta berriztagarrien erabilera. Espainian erronka berri horiei aurre egiteko mugikortasun eta hiri-plangintza azterketak egiten dira. Ingarteken egiten ditugun ikasketak GTFSuite, EstiMat edo OptiMat bezalako produktuak erabiliz.
